یک ماه است که میز مذاکرات صلح افغانستان در دوحه خالی شده است. خاموشی در اتاق مذاکرات دوحه پای مذاکره‌‌کنندگان افغانستان را به کابل و نمایندگان طالبان را یا به خانه‌هایشان در دوحه یا پایتخت‌های کشورهای قدرتمند منطقه‌ای مانند ایران و روسیه، باز کرده است.
هرچند دلیل بن‌بست جاری در مذاکرات مشخص نشده است؛ ولی دو طرف همدیگر را به سوءنیت و بی‌میلی برای یافتن یک راه‌حل مسالمت‌آمیز برای نقطه پایان گذاشتن به جنگ خونین افغانستان متهم می‌کنند.
اما هرقدر که طالبان از گفتگو طفره می‌روند و در جریان مذاکرات سخت‌جان‌تر و بی‌میل‌تر می‌شوند، توجه‌ها به اسلام‌آباد بیشتر می‌شود. تمام طرف‌ها از جمله واشینگتن، دوحه، کابل و طالبان بر یک نکته اتفاق نظر دارند که انگیزه اصلی کشاندن طالبان پای میز مذاکره، ژنرال‌های پاکستانی هستند.
در همین دو روز گذشته، دو مقام بلند‌پایه امریکایی و روسی در ملاقات‌های جداگانه با ژنرال قمرجاوید باجوا، رییس ارتش قدرتمند پاکستان، درباره روند صلح افغانستان دیدار و گفتگو کرده‌اند. ابتدا ژنرال کنت مک‌کنزی، رییس فرماندهی مرکزی امریکا، به اسلام‌آباد رفت و درباره امکان به تعویق انداختن روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان با طرف پاکستانی گفتگو کرد.
با این حال؛ امریکا می‌داند که گره کار کجا است. تنها قدرتی که می‌تواند طالبان را وادار به پذیرش به تعویق انداختن روند خروج نیروهای خارجی کند، ژنرال‌های پاکستانی هستند.
بر اساس بیانیه ارتش پاکستان؛ ژنرال باجوا هم بار دیگر به «تعهد کشورش به تلا‍ش‌های صلح تاکید کرده و گفته است که صلح در افغانستان برای صلح در پاکستان نیز مهم است». در این دیدار ژنرال مک‌کنزی نیز گفته است که شرایط مندرج در پیمان صلح برای خروج نیروهای امریکایی از طرف طالبان برآورده نشده است که می‌تواند به ظهور مجدد گروه اسلامگرا و احتمال فروپاشی دولت افغانستان بیانجامد.
ژنرال مک‌کنزی گفته است: «بدون تردید داعش حملاتی را انجام داده است. اما این نمی‌تواند روی اقدامات طالبان خاک بپاشد. ترور‌های هدفمند در برخی شهرها انجام شده است. این یقینا کار طالبان است. هیچ امکان ندارد کار کس دیگری باشد. خیلی روشن است».
اما ژنرال باجوا چند ساعت بعد از ملاقات با هیات امریکایی، از ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه در امور افغانستان، پذیرایی کرد. پیام کابلوف اما درست برعکس خواسته ژنرال مک‌کنزی بود.
کابلوف در این دیدار بر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تاکید کرده است. وی به تازگی در یک مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک گفته بود که بهترین گزینه برای گذر از بن‌بست فعلی و ایجاد ثبات در افغانستان، به وجود آمدن حکومت انتقالی است.
هنوز روشن نیست که ژنرال باجوا برای تامین منافع امریکا یا روسیه چه وعده داده است؛ اما بدون شک این تلاش‌ها و تکاپوها نشان می‌دهد که پاکستان همچنان در مرکز تصمیم‌گیری در روند صلح افغانستان است.
برای پاکستان اقناع طالبان به پذیرش یک دوره شش ماهه یا یک ساله تعویق روند خروج سربازان امریکایی شاید چندان دشوار نباشد، اما این انعطاف‌پذیری تنها در صورتی انجام خواهد گرفت که امریکا در گام بعدی مذاکرات صلح افغانستان، منافع پاکستان را که دادن سهم بزرگی از قدرت به طالبان، آن هم از راه ایجاد دولت موقت است، در نظر گیرد.
ایندیپندنت
آریاتودی – تهیه و تنظیم/نسیمه تابش
